"Het was altijd, van mijn vroegste jeugd af, zo geweest.."

"Het was altijd, van mijn vroegste jeugd af, zo geweest dat ik me schuldig had gevoeld, waar ik mij ook bevond, en nooit in mijn gehele leven had ik een ander besef gekend dan dat ik geen werkelijk recht had te zijn waar ik was: altijd kon men van mij eisen dat ik rekenschap aflegde van het waarom en waartoe van mijn aanwezigheid; het gevoel van opgejaagd te worden was mij tot een tweede natuur geworden."

Gerard Reve in Oud en Eeenzaam Amsterdam 1984, vijfde druk p.127,128